Molen Buitenland van Rhoon

deel uit een oude landkaart met daarop de beide molens aan de Koedood

Op het eiland IJsselmonde stond deze molen in de polder ‘Het Buitenland van Rhoon’.
De molen bemaalde ook het deel ‘Pendrecht’ gelegen ten zuidoosten van de boezem van ‘Het Binnenland van Barendrecht’, bekend onder de naam ‘de Stee van Pendrecht’.
De molen stond aan de boezemkade langs de Koedood, op ongeveer 1000 meter ten zuidoosten van de Rhoonse brug, even ten zuiden van de nog bestaande molen van de polder ‘Nieuw Pendrecht’ en sloeg uit op de boezem van de Koedood.

De Stichtingssteen van de molen, met de tekst ter verduidelijking weergegeven (bron Molens Actueel)

Het “vestigingsadres” destijds van de “Rhoonse” molen in Het Buitenland, was bekend als Nieuweweg 21. Hier werd in 1709 een watermolen gebouwd waarvan de eerste steen werd gelegd door Claas Korenneef, oud 7 jaar en 3 maanden.

Molen Buitenland met rechts de woning waar later het watergemaal zou worden ingebouwd

In 1910 werd de molen gesloopt en werd een klein stoomgemaal gesticht. De sloopdelen vonden overigens nog een nuttige bestemming want delen ervan werden gebruikt bij de bouw van een korenmolen in Oisterwijk , de Kerkhovense molen, die nog steeds bestaat.
In november 2023 is aan deze molen groot onderhoud verricht en is o.a. de as bloot gelegd. In 1850 is voor de molen een nieuwe as gegoten door de firma Penn & Comp uit Dordrecht. In de jaren aansluitend is de as gestoken, echter is het exacte jaar niet bekend. Op deze as zijn nog steeds een viertal inscripties goed zichtbaar, waarvan drie naast de functie ook een naam vermelden. Omdat de as in 1850 is gegoten, moeten dit personen zijn die in dat jaar de betreffende functies vervulden. Met dank aan Leen Lagerwerf, molenaar van de Kerkhovense molen.

Het stoomgemaal

De stichtingssteen van het stoomgemaal Buitenland van Rhoon

De molen werd gesloopt door het polderbestuur van Buitenland van Rhoon. Dijkgraaf was H. den Koning, de heemraden L. Leeuwenburg Azn en A.L. den Hollander.

Het gemaal, in gebruik als woonhuis met op de achtergrond de A15 en Rotterdam-Zuid met het bedrijventerrein Charlois-Driemanssteeweg in ontwikkeling

Na de bouw van Gemaal Breeman was dit gemaal overbodig en is het een woonhuis geworden. In 2008 is dit echter gesloopt voor verbreding van de A-15 en staat er op die plaats een geluidsscherm.

Aan de gesloopte molen langs de Koedood (einde Nieuweweg, nr 21) wordt herinnerd met een soort monument, een gedenkzuil, achter hoeve Noordburg (stoeterij High Flown Stud) aan de Nieuweweg

Monument voor molen en gemaal Buitenland van Rhoon

Open Monumentendag 2012 werd in de gemeente Albrandswaardop 8 september gestart met de onthulling van een gedenkzuil aan de Koedood bij Rhoon, pal aan de A-15. Ongeveer drie en een halve-eeuw werd hier het overtollige water van de polder Het Buitenland van Rhoon uitgemalen op het boezemwater de Koedood, tot 1910 met windbemaling, daarna tot 1946 met stoom en tot 1957 elektrisch. In verband met de verbreding van de A-15 werden het voormalig stoomgemaal en de machinistenwoning in 2008 afgebroken. Het gemaal en de woning hadden elk hun eigen eerste steen, terwijl van de in 1910 afgebroken molen de driedelige eerste steen ook was ingemetseld in het gemaal.

Deze eerste stenen werden na de afbraak van gemaal en woning opgeslagen en zijn nu in een staalconstructie gevat, die geplaatst is bij de plek waar de molen en het gemaal gestaan hebben. Het is met name aan Albert Bok van de gemeente Albrandswaard te danken, dat de stenen op deze wijze bewaard zijn gebleven. Het geheel werd onthuld door de wethouder van cultuur, Mieke van Ginkel, samen met Kaya Robin Baykall uit Rhoon. Kayawas uitgekozen, omdat hij met 7 jaar  en drie maanden exact even oud was als Claas Korenneef, de legger van de eerste steen van de molen in 1709.

Bron : Erwin Esselink – Molenwereld 338, 2012

Meer info: https://www.molendatabase.org/molendb.php?step=details&nummer=2368